คอมโพสิตวีเนียร์ (Composite Veneer)
คอมโพสิตวีเนียร์คือการใช้วัสดุคอมโพสิต (Composite Resin) เพื่อทำการเคลือบหรือปิดผิวหน้าของฟัน เพื่อแก้ไขปัญหาฟันที่มีสีไม่สม่ำเสมอ ฟันที่รอยแตกร้าว หรือมีรูปร่างไม่สวยงาม วัสดุคอมโพสิตจะถูกปรับแต่งและขึ้นรูปให้เข้ากับฟันของผู้ป่วย เพื่อให้ฟันดูสวยงามและเป็นธรรมชาติ
คอมโพสิตวีเนียร์เป็นการทำวีเนียร์จากวัสดุอุดฟันที่มีสีเหมือนฟัน โดยทันตแพทย์จะทำการตกแต่งรูปร่างของวีเนียร์ภายหลังจากที่มีการกรอแต่งผิวฟันแล้ว วีเนียร์สามารถเลือกเฉดสีฟัน หรือเลือกระดับความขาวของวีเนียร์ได้ตามความพอใจของแต่ละบุคคล
ข้อดีของคอมโพสิตวีเนียร์:
- ใช้เวลาน้อย – การทำคอมโพสิตวีเนียร์มักใช้เวลาไม่มากและสามารถทำในครั้งเดียวได้ โดยทันตแพทย์จะใช้เวลาในการทำวีเนียร์ประมาณ 2-3 ชั่วโมง ขึ้นกับจำนวนซี่ที่ต้องการทำ
- ราคาถูกกว่า – เมื่อเทียบกับวีเนียร์เซรามิก คอมโพสิตวีเนียร์มีราคาที่ถูกกว่า โดยมีค่าใช้จ่ายประมาณ 5,000 บาท/ซี่
- สามารถแก้ไขได้ง่าย – ถ้าฟันที่ทำวีเนียร์มีการเสียหาย สามารถซ่อมแซมได้ง่าย
- ไม่จำเป็นต้องกรอฟัน (ในคนไข้บางรายเท่านั้น)
ข้อพิจารณา:
- ความทนทานต่ำกว่า – คอมโพสิตวีเนียร์อาจไม่ทนทานเท่ากับวีเนียร์เซรามิก และอาจต้องมีการบำรุงรักษามากกว่า
- เสี่ยงต่อการเปลี่ยนสี – คอมโพสิตอาจเปลี่ยนสีหรือเหลืองได้เมื่อเวลาผ่านไป
โดยรวมแล้ว คอมโพสิตวีเนียร์เป็นตัวเลือกที่ดีสำหรับผู้ที่ต้องการปรับปรุงลักษณะฟันในระยะเวลาสั้นๆ และในราคาที่ไม่สูงเกินไป
กระบวนการทำคอมโพสิตวีเนียร์
- การประเมินเบื้องต้น: ทันตแพทย์จะทำการตรวจประเมินสภาพฟันและสอบถามความต้องการของผู้ป่วย เพื่อพิจารณาความเหมาะสมในการทำวีเนียร์
- การเตรียมฟัน: ทันตแพทย์จะทำความสะอาดฟันอย่างทั่วถึงและอาจต้องกรอผิวเคลือบฟันบางๆ เพื่อให้วัสดุยึดติดได้ดีขึ้น ในบางกรณีอาจไม่จำเป็นต้องกรอฟันหากต้องการเปลี่ยนแปลงเพียงเล็กน้อย
- การติดวีเนียร์: มีสองวิธีหลัก คือ
วิธีทางตรง (Direct):
– ทันตแพทย์จะทำการกัดผิวฟันด้วยกรดเพื่อเพิ่มการยึดเกาะ
– ทาสารยึดติดลงบนฟัน
– ปั้นวัสดุคอมโพสิตเรซินเป็นชั้นบางๆ ลงบนผิวฟัน
– ใช้แสงพิเศษเพื่อให้วัสดุแข็งตัว
วิธีทางอ้อม (Indirect):
– ทันตแพทย์จะพิมพ์ฟันเพื่อทำแบบจำลอง
– ส่งแบบจำลองไปยังห้องปฏิบัติการเพื่อทำวีเนียร์
– เมื่อวีเนียร์เสร็จแล้ว ทันตแพทย์จะกัดผิวฟันด้วยกรดและทาสารยึดติด
– ติดวีเนียร์เข้ากับฟันและใช้แสงเพื่อให้สารยึดติดแข็งตัว
- การขัดแต่งและปรับแต่ง: ทันตแพทย์จะตรวจสอบและปรับแต่งวีเนียร์ให้เข้ากับฟันอย่างสมบูรณ์ จากนั้นจะขัดให้เรียบเงาเพื่อให้ดูเป็นธรรมชาติ
เซรามิกวีเนียร์ (Ceramic Veneer)
เซรามิกวีเนียร์คือการใช้วัสดุเซรามิกหรือพอร์ซเลน (Porcelain) มาทำการเคลือบที่ผิวหน้าของฟัน เพื่อปรับปรุงรูปลักษณ์ของฟันที่มีปัญหาหรือไม่สวยงาม เช่น ฟันที่มีสีผิดปกติ ฟันที่รอยแตกร้าว หรือฟันที่ไม่สวยงาม เซรามิกวีเนียร์เป็นวัสดุที่มีความใกล้เคียงกับฟันธรรมชาติทั้งในด้านสีและความแวววาว ทำให้ผลลัพธ์ดูเป็นธรรมชาติมากขึ้นใช้แก้ปัญหารูปร่างฟัน ขนาดฟัน สีฟัน รวมทั้งการเรียงตัวของฟัน
ข้อดีของเซรามิกวีเนียร์:
- ทนทานและแข็งแรง – เซรามิกวีเนียร์มีความทนทานสูงกว่าคอมโพสิตวีเนียร์ และมีอายุการใช้งานยาวนาน โดยสามารถใช้งานได้ประมาณ 10-20 ปี ขึ้นกับการดูแลรักษา
- สีและลักษณะธรรมชาติ – เซรามิกมีความใสและสามารถจำลองสีฟันธรรมชาติได้อย่างดีเยี่ยม ด้วยคุณสมบัติของเซรามิกเอง ทำให้เซรามิกวีเนียร์มีความแข็งแรง สีสวยงาม และเงางามเหมือนฟันธรรมชาติ
- ไม่เปลี่ยนสี – เซรามิกไม่เปลี่ยนสีเมื่อเทียบกับวัสดุอื่นๆ เช่น คอมโพสิต โดยมีความคงทน หรือโอกาสแตกหักที่น้อยกว่า ไม่มีการลดสีลง ไม่ติดสีจากอาหารและเครื่องดื่ม
- ทนต่อการขีดข่วน – ไม่เปราะหรือเสียหายง่ายเมื่อเทียบกับวัสดุอื่นๆ
ข้อพิจารณา:
- ค่าใช้จ่ายสูง – เซรามิกวีเนียร์มีราคาค่อนข้างสูงเมื่อเทียบกับคอมโพสิตวีเนียร์ โดยมีราคาประมาณ 15,000-50,000 บาท/ซี่
- ต้องการการทำฟันเตรียมมากขึ้น – โดยทั่วไปต้องทำการกรอฟันบางส่วนเพื่อให้พื้นที่สำหรับการติดเซรามิกวีเนียร์
- ทำในหลายขั้นตอน – การทำเซรามิกวีเนียร์อาจใช้เวลานานกว่า เนื่องจากต้องใช้การออกแบบที่แม่นยำและทำในห้องแลบ โดยใช้เวลาดำเนินการประมาณ 10-14 วัน
- เซรามิกวีเนียร์ถือเป็นการลงทุนระยะยาวที่คุ้มค่า สำหรับผู้ที่ต้องการผลลัพธ์ที่สวยงามและทนทาน
กระบวนการทำเซรามิกวีเนียร์:
- การปรึกษาและวางแผน: ทันตแพทย์จะประเมินสภาพฟัน สอบถามความต้องการ และวางแผนการรักษา
- การเตรียมฟันและพิมพ์ฟัน:
– ทันตแพทย์จะกรอฟันเล็กน้อยเพื่อเตรียมพื้นที่สำหรับวีเนียร์
– ทำการพิมพ์ฟันหรือสแกนด้วยเทคโนโลยี 3D
- การทำวีเนียร์ชั่วคราว: ทันตแพทย์จะทำวีเนียร์ชั่วคราวให้ผู้ป่วยใส่ระหว่างรอวีเนียร์ถาวร
- การผลิตวีเนียร์:
– ส่งแบบพิมพ์ฟันไปยังห้องปฏิบัติการ
– ช่างทันตกรรมจะสร้างวีเนียร์เซรามิกแต่ละชิ้นด้วยมือ โดยใช้เซรามิกหลายชั้นตามสีและเฉดที่เลือกไว้
- การลองวีเนียร์: ทันตแพทย์จะให้ผู้ป่วยลองใส่วีเนียร์เพื่อตรวจสอบความพอใจและทำการปรับแต่งหากจำเป็น
- การติดวีเนียร์:
– ทำความสะอาดและฆ่าเชื้อวีเนียร์
– กัดผิวฟันด้วยกรดเพื่อเพิ่มการยึดเกาะ
– ใช้สารยึดติดพิเศษเพื่อติดวีเนียร์เข้ากับฟัน
– ใช้แสงพิเศษเพื่อให้สารยึดติดแข็งตัว
- การติดตามผล: ทันตแพทย์จะนัดหมายเพื่อตรวจสอบผลลัพธ์และความสบายของผู้ป่วยหลังจากใส่วีเนียร์